१. टॅंटलम पेंटाक्लोराइड मूलभूत माहिती
रासायनिक सूत्र: TaCl₅ इंग्रजी नाव: टॅंटलम (V) क्लोराईड किंवा टॅंटलिक क्लोराईड
आण्विक वजन: ३५८.२१३
CAS क्रमांक: ७७२१-०१-९
EINECS क्रमांक: २३१-७५५-६
२. टॅंटलम पेंटाक्लोराइड भौतिक गुणधर्म
स्वरूप: पांढरा किंवा हलका पिवळा स्फटिकासारखे पावडर
वितळण्याचा बिंदू: २२१°C (काही डेटा २१६°C चा वितळण्याचा बिंदू देखील देतो, जो वेगवेगळ्या तयारी पद्धती आणि शुद्धतेमुळे झालेल्या थोड्या फरकांमुळे असू शकतो)
उकळत्या बिंदू: २४२°C
घनता: ३.६८ ग्रॅम/सेमी³ (२५°C वर)
विद्राव्यता: निरपेक्ष अल्कोहोल, क्लोरोफॉर्म, कार्बन टेट्राक्लोराईड, कार्बन डायसल्फाइड, थायोफेनॉल आणि पोटॅशियम हायड्रॉक्साईडमध्ये विद्राव्य, इथेनॉलमध्ये किंचित विद्राव्य, सल्फ्यूरिक आम्लामध्ये अविद्राव्य (परंतु काही डेटा असे दर्शवितो की ते सल्फ्यूरिक आम्लामध्ये विद्राव्य असू शकते).
सुगंधी हायड्रोकार्बनमधील विद्राव्यता बेंझिन < टोल्युइन < एम-झायलीन < मेसिटीलीनच्या ट्रेंडनुसार वाढते आणि द्रावणाचा रंग हलका पिवळा ते नारिंगी रंगात खोलवर जातो.
३. टॅंटलम पेंटाक्लोराइड रासायनिक गुणधर्म स्थिरता: रासायनिक गुणधर्म फारसे स्थिर नसतात आणि ते दमट हवेत किंवा पाण्यात विघटित होऊन टॅंटॅलिक आम्ल निर्माण करतात. रचना: टॅंटलम पेंटाक्लोराइड हे घन अवस्थेतील एक डायमर आहे, ज्यामध्ये दोन टॅंटलम अणू दोन क्लोरीन पुलांनी जोडलेले आहेत. वायू अवस्थेत, टॅंटलम पेंटाक्लोराइड एक मोनोमर आहे आणि त्रिकोणी द्विपिरामिडल रचना प्रदर्शित करते. प्रतिक्रियाशीलता: टॅंटलम पेंटाक्लोराइड हे एक मजबूत लुईस आम्ल आहे आणि ते लुईस बेससह अभिक्रिया करून अॅडक्ट तयार करू शकते. ते इथर, फॉस्फरस पेंटाक्लोराइड, फॉस्फरस ऑक्सिक्लोराइड, तृतीयक अमाइन इत्यादी विविध संयुगांसह अभिक्रिया करू शकते.
४. टॅंटलम पेंटाक्लोराइड तयार करण्याची पद्धत टॅंटलम आणि क्लोरीनची अभिक्रिया: टॅंटलम पेंटाक्लोराइड पावडर मेटल टॅंटलमची १७० ते २५०° सेल्सिअस तापमानाला क्लोरीनशी अभिक्रिया करून तयार करता येते. ही अभिक्रिया ४००° सेल्सिअस तापमानाला HCl वापरून देखील करता येते. टॅंटलम पेंटाऑक्साइड आणि थायोनिल क्लोराईडची अभिक्रिया: २४०° सेल्सिअस तापमानाला, टॅंटलम पेंटाऑक्साइड आणि थायोनिल क्लोराईडची अभिक्रिया करून देखील टॅंटलम पेंटाक्लोराइड मिळवता येते.
५.टँटलम पेंटाक्लोराइड सेंद्रिय संयुगांसाठी क्लोरिनेटिंग एजंटचा वापर: क्लोरिनेशन अभिक्रियांना चालना देण्यासाठी सेंद्रिय संयुगांसाठी क्लोरिनेटिंग एजंट म्हणून टॅंटलम पेंटाक्लोराइडचा वापर केला जाऊ शकतो. रासायनिक मध्यस्थ: रासायनिक उद्योगात, अल्ट्रा-हाय प्युरिटी टॅंटलम धातू आणि रासायनिक मध्यस्थ तयार करण्यासाठी कच्चा माल म्हणून टॅंटलम पेंटाक्लोराइडचा वापर केला जातो. टॅंटलम तयार करणे: टॅंटलम पेंटाक्लोराइड हायड्रोजन कमी करून धातूचे टॅंटलम तयार केले जाऊ शकते. या पद्धतीमध्ये दाट धातू तयार करण्यासाठी गॅस टप्प्यातून टॅंटलम गरम सब्सट्रेट सपोर्टवर जमा करणे किंवा गोलाकार टॅंटलम पावडर तयार करण्यासाठी एबुलेटिंग बेडमध्ये हायड्रोजनसह टॅंटलम क्लोराइड कमी करणे समाविष्ट आहे. इतर अनुप्रयोग: टॅंटलम पेंटाक्लोराइडचा वापर ऑप्टिकल ग्लास, टॅंटलम कार्बाइडचे मध्यस्थ तयार करण्यासाठी आणि इलेक्ट्रॉनिक्स उद्योगात टॅंटलम आणि रुबिडियम टॅंटलेट तयार करण्यासाठी कच्चा माल म्हणून केला जातो. याव्यतिरिक्त, ते डायलेक्ट्रिक्सच्या निर्मितीमध्ये वापरले जाते आणि पृष्ठभाग पॉलिशिंग डीबरिंग आणि अँटी-कॉरोझन एजंट तयार करण्यासाठी मोठ्या प्रमाणावर वापरले जाते.
६.टँटलम पेंटाक्लोराइड सुरक्षितता माहिती धोक्याचे वर्णन: टँटलम पेंटाक्लोराइड गंज आणणारे आहे, गिळल्यास हानिकारक आहे आणि गंभीर जळजळ होऊ शकते. सुरक्षितता अटी: S26: डोळ्यांशी संपर्क साधल्यानंतर, भरपूर पाण्याने ताबडतोब स्वच्छ धुवा आणि वैद्यकीय सल्ला घ्या. S36/37/39: योग्य संरक्षक कपडे, हातमोजे आणि डोळा/चेहरा संरक्षण घाला. S45: अपघात झाल्यास किंवा तुम्हाला अस्वस्थ वाटत असल्यास, ताबडतोब वैद्यकीय सल्ला घ्या (शक्य असल्यास लेबल दाखवा). जोखीम अटी: R22: गिळल्यास हानिकारक. R34: जळण्यास कारणीभूत ठरते. साठवणूक आणि वाहतूक: ओलसर हवा किंवा पाण्याचा संपर्क टाळण्यासाठी टॅंटलम पेंटाक्लोराइड सीलबंद कंटेनरमध्ये साठवले पाहिजे. साठवणूक आणि वाहतूक करताना, गोदाम हवेशीर, कमी तापमानाचे आणि कोरडे ठेवले पाहिजे आणि ऑक्सिडंट्स, सायनाइड्स इत्यादींपासून वेगळे साठवले जाऊ नये.
पोस्ट वेळ: नोव्हेंबर-०७-२०२४