दुर्मिळ पृथ्वी धातूपृथ्वीच्या कवचात अत्यंत कमी प्रमाणात असलेल्या १७ धातू घटकांसाठी एकत्रित संज्ञा आहे. त्यांच्याकडे अद्वितीय भौतिक, रासायनिक आणि चुंबकीय गुणधर्म आहेत आणि ते आधुनिक तंत्रज्ञान आणि औद्योगिक क्षेत्रात मोठ्या प्रमाणात वापरले जातात.दुर्मिळ पृथ्वी धातूखालीलप्रमाणे आहेत:
1. दुर्मिळ पृथ्वीकायम चुंबकीय पदार्थ
दुर्मिळ पृथ्वीकायमस्वरूपी चुंबकीय पदार्थ हे सर्वात महत्वाचे अनुप्रयोग आहेतदुर्मिळ पृथ्वी धातू.त्यांच्याकडे उच्च चुंबकीय ऊर्जा उत्पादन, उच्च जबरदस्ती, उच्च गंज प्रतिरोधकता आणि उच्च तापमान प्रतिरोधकता ही वैशिष्ट्ये आहेत आणि इलेक्ट्रॉनिक्स, संप्रेषण, ऑटोमोबाईल्स आणि वैद्यकीय उपकरणे यासारख्या उद्योगांमध्ये मोठ्या प्रमाणावर वापरले जातात.
२. नवीन ऊर्जा साहित्य
दुर्मिळ पृथ्वी धातूनवीन ऊर्जा सामग्रीच्या क्षेत्रात देखील मोठ्या प्रमाणावर वापरले जाते.दुर्मिळ पृथ्वीया घटकांचा वापर सौर पेशी, पवन टर्बाइन, इंधन पेशी इत्यादी उत्पादनांसाठी केला जाऊ शकतो, ज्यामुळे त्यांची ऊर्जा रूपांतरण कार्यक्षमता सुधारते.
३. ऑप्टोइलेक्ट्रॉनिक डिस्प्ले मटेरियल
दुर्मिळ पृथ्वी धातूरंगीत डिस्प्ले तयार करण्यासाठी हे महत्त्वाचे कच्चे माल आहेत. डिस्प्ले स्क्रीनची रंग संपृक्तता आणि चमक सुधारण्यासाठी फ्लोरोसेंट पावडर, ऑप्टिकल फायबर, लेसर इत्यादी तयार करण्यासाठी त्यांचा वापर केला जाऊ शकतो.
४. दुर्मिळ पृथ्वी धातू उत्प्रेरक
दुर्मिळ पृथ्वी धातूऑटोमोटिव्ह एक्झॉस्ट शुद्धीकरण, पेट्रोलियम शुद्धीकरण, रासायनिक संश्लेषण इत्यादी रासायनिक अभिक्रियांमध्ये उत्प्रेरक म्हणून वापरले जाऊ शकते.दुर्मिळ पृथ्वी धातूउत्प्रेरक प्रतिक्रिया कार्यक्षमता सुधारू शकतात, ऊर्जेचा वापर आणि प्रदूषण उत्सर्जन कमी करू शकतात.
5. दुर्मिळ पृथ्वीप्रकाश स्रोत
दुर्मिळ पृथ्वी धातूएलईडी लाइटिंग आणि फ्लोरोसेंट दिवे यांसारख्या प्रकाश स्रोत उत्पादनांच्या निर्मितीसाठी वापरला जाऊ शकतो.दुर्मिळ पृथ्वीप्रकाश स्रोतांमध्ये उच्च कार्यक्षमता, दीर्घ आयुष्यमान, समृद्ध रंग आणि पर्यावरण संरक्षण हे फायदे आहेत, ज्यामुळे ते भविष्यातील प्रकाश बाजारपेठेत मुख्य प्रवाहात येतील.
6. दुर्मिळ पृथ्वीऔषध
औषधनिर्माण क्षेत्रातही दुर्मिळ पृथ्वी धातूंचा मोठ्या प्रमाणावर वापर केला जातो. वैद्यकीय तंत्रज्ञान आणि उपचारांची प्रभावीता सुधारण्यासाठी वैद्यकीय लेसर, अणुऔषध औषधे, निदान अभिकर्मक इत्यादींच्या निर्मितीसाठी दुर्मिळ पृथ्वी घटकांचा वापर केला जाऊ शकतो.
7दुर्मिळ पृथ्वीधातूशास्त्र
दुर्मिळ पृथ्वी धातूधातूशास्त्र क्षेत्रात देखील त्यांचे महत्त्वाचे उपयोग आहेत.दुर्मिळ पृथ्वीधातूच्या पदार्थांची ताकद, लवचिकता आणि गंज प्रतिकार सुधारण्यासाठी स्टीलमेकिंग, कास्टिंग, इलेक्ट्रोलाइटिक अॅल्युमिनियम, मॅग्नेशियम मिश्रधातू आणि इतर क्षेत्रात घटकांचा वापर केला जाऊ शकतो.
दुर्मिळ पृथ्वी धातूआधुनिक उद्योग आणि तंत्रज्ञानात महत्त्वाची भूमिका बजावतात. दुर्मिळ पृथ्वी घटकांचा वापर वाढत्या प्रमाणात व्यापक होत आहे, ज्यामुळे मानवी समाजाच्या विकास आणि प्रगतीमध्ये महत्त्वपूर्ण योगदान मिळत आहे.
पोस्ट वेळ: नोव्हेंबर-२७-२०२३