माउंट वेल्ड, ऑस्ट्रेलिया/टोकियो (रॉयटर्स) - वेस्टर्न ऑस्ट्रेलियामधील ग्रेट व्हिक्टोरिया वाळवंटाच्या दुर्गम किनार्यावर खर्च केलेल्या ज्वालामुखीच्या पलीकडे पसरलेली, माउंट वेल्ड खाण यूएस-चीन व्यापार युद्धापासून जग दूर असल्याचे दिसते.
परंतु माउंट वेल्डचे ऑस्ट्रेलियन मालक लिनास कॉर्प (LYC.AX) साठी हा वाद फायदेशीर ठरला आहे. या खाणीमध्ये दुर्मिळ पृथ्वीच्या जगातील सर्वात श्रीमंत ठेवींपैकी एक आहे, iPhones पासून शस्त्रास्त्र प्रणालींपर्यंत सर्व गोष्टींचे महत्त्वपूर्ण घटक आहेत.
या वर्षी चीनने दिलेले इशारे की ते युनायटेड स्टेट्समध्ये दुर्मिळ पृथ्वीची निर्यात कमी करू शकतात कारण दोन देशांमधील व्यापार युद्धामुळे नवीन पुरवठ्यासाठी अमेरिकेची झुंज सुरू झाली – आणि लिनासचे शेअर्स वाढले.
रेअर अर्थ क्षेत्रात भरभराट करणारी एकमेव गैर-चिनी कंपनी म्हणून, लिनासचे शेअर्स यावर्षी 53% वाढले आहेत. कंपनी युनायटेड स्टेट्समध्ये दुर्मिळ पृथ्वी प्रक्रिया सुविधा तयार करण्याच्या यूएस योजनेसाठी निविदा सादर करू शकते या बातमीवर गेल्या आठवड्यात शेअर्समध्ये 19 टक्क्यांनी वाढ झाली.
विद्युत वाहनांच्या निर्मितीसाठी दुर्मिळ पृथ्वी महत्त्वपूर्ण आहेत आणि पवन टर्बाइनसाठी मोटर चालवणाऱ्या चुंबकांमध्ये तसेच संगणक आणि इतर ग्राहक उत्पादनांमध्ये आढळतात. जेट इंजिन, क्षेपणास्त्र मार्गदर्शन प्रणाली, उपग्रह आणि लेसर यासारख्या लष्करी उपकरणांमध्ये काही आवश्यक आहेत.
लिनासचा रेअर अर्थ बोनान्झा या वर्षी या क्षेत्रावरील चिनी नियंत्रणाच्या अमेरिकेच्या भीतीमुळे चालला आहे. पण त्या तेजीचा पाया जवळजवळ एक दशकापूर्वी स्थापित झाला होता, जेव्हा दुसरा देश - जपान - स्वतःच्या दुर्मिळ-पृथ्वीचा धक्का अनुभवला.
2010 मध्ये, चीनने दोन देशांमधील प्रादेशिक विवादानंतर जपानला दुर्मिळ पृथ्वीचा निर्यात कोटा मर्यादित केला, जरी बीजिंगने सांगितले की हे प्रतिबंध पर्यावरणाच्या चिंतेवर आधारित आहेत.
आपले उच्च-तंत्र उद्योग असुरक्षित आहेत या भीतीने, जपानने पुरवठा सुरक्षित करण्यासाठी माउंट वेल्डमध्ये गुंतवणूक करण्याचा निर्णय घेतला – जो लिनासने २००१ मध्ये रिओ टिंटोकडून विकत घेतला.
जपान सरकारकडून मिळालेल्या निधीच्या पाठिंब्याने, जपानी ट्रेडिंग कंपनी, Sojitz (2768.T), ने साइटवर खनन केलेल्या दुर्मिळ पृथ्वीसाठी $250 दशलक्ष पुरवठा करारावर स्वाक्षरी केली.
"चीनी सरकारने आमच्यावर उपकार केले," निक कर्टिस म्हणाले, जे त्यावेळी लिनासचे कार्यकारी अध्यक्ष होते.
या करारामुळे मलेशियातील क्वांटन येथे लिनासची योजना असलेल्या प्रोसेसिंग प्लांटच्या उभारणीसाठी निधीही मदत झाली.
जपानच्या अर्थव्यवस्था, व्यापार आणि उद्योग मंत्रालयातील दुर्मिळ पृथ्वी आणि इतर खनिज संसाधनांवर देखरेख करणाऱ्या मिचियो डायटोच्या म्हणण्यानुसार, या गुंतवणुकीमुळे जपानला चीनवरील दुर्मिळ पृथ्वीवरील अवलंबित्व एक तृतीयांश कमी करण्यात मदत झाली.
या सौद्यांनी लिनासच्या व्यवसायाची पायाभरणी केली. गुंतवणुकीमुळे Lynas ला तिची खाण विकसित करता आली आणि मलेशियामध्ये माऊंट वेल्ड येथे कमी पुरवठा असलेल्या पाणी आणि वीज पुरवठ्यासह प्रक्रिया सुविधा मिळू शकली. लिनाससाठी ही व्यवस्था फायदेशीर ठरली आहे.
माउंट वेल्ड येथे, खनिज दुर्मिळ पृथ्वी ऑक्साईडमध्ये केंद्रित केले जाते जे मलेशियाला विविध दुर्मिळ पृथ्वीमध्ये विभक्त करण्यासाठी पाठवले जाते. त्यानंतर उरलेला भाग पुढील प्रक्रियेसाठी चीनला जातो.
माउंट वेल्डच्या ठेवींनी "इक्विटी आणि कर्ज निधी दोन्ही वाढवण्याच्या कंपनीच्या क्षमतेवर जोर दिला आहे," कंपनीच्या मुख्य कार्यकारी अमांडा लाकेझ यांनी रॉयटर्सला ईमेलमध्ये सांगितले. “लिनासचे बिझनेस मॉडेल हे मलेशियातील त्याच्या प्रोसेसिंग प्लांटमध्ये माउंट वेल्ड रिसोर्समध्ये मूल्य जोडण्यासाठी आहे.”
अँड्र्यू व्हाईट, Curran & Co चे विश्लेषक, सिडनी मध्ये, कंपनी वर त्याच्या 'खरेदी' रेटिंग साठी परिष्कृत क्षमता सह "चीन बाहेर फक्त दुर्मिळ पृथ्वी उत्पादक Lynas च्या धोरणात्मक निसर्ग" उद्धृत. "ही परिष्करण क्षमता आहे ज्यामुळे मोठा फरक पडतो."
लिनासने मे महिन्यात टेक्सासमधील खाजगीरित्या आयोजित ब्लू लाइन कॉर्पसोबत एक प्रक्रिया प्रकल्प विकसित करण्यासाठी करारावर स्वाक्षरी केली जी मलेशियामधून पाठवलेल्या सामग्रीमधून दुर्मिळ पृथ्वी काढेल. ब्लू लाइन आणि लिनासच्या अधिकाऱ्यांनी किंमत आणि क्षमतेबद्दल तपशील देण्यास नकार दिला.
युनायटेड स्टेट्समध्ये प्रोसेसिंग प्लांट तयार करण्याच्या प्रस्तावासाठी यूएस डिपार्टमेंट ऑफ डिपार्टमेंट कॉलला प्रतिसाद म्हणून लिनासने शुक्रवारी सांगितले. बोली जिंकल्याने लिनासला टेक्सास साइटवरील विद्यमान वनस्पती जड दुर्मिळ पृथ्वीसाठी विभक्त सुविधेमध्ये विकसित करण्यास चालना मिळेल.
सिडनीमधील ऑसबिल इन्व्हेस्टमेंट मॅनेजमेंट लिमिटेडचे संसाधन विश्लेषक जेम्स स्टीवर्ट म्हणाले की, टेक्सास प्रोसेसिंग प्लांट वार्षिक कमाईमध्ये 10-15 टक्के वाढ करू शकेल असा त्यांचा अंदाज आहे.
मलेशियामध्ये प्रक्रिया केलेली सामग्री युनायटेड स्टेट्समध्ये सहजपणे पाठवू शकते आणि टेक्सास प्लांटला तुलनेने स्वस्तात रूपांतरित करू शकते, ज्याची प्रतिकृती तयार करण्यासाठी इतर कंपन्या संघर्ष करतील, असे ते म्हणाले.
"जर यूएस भांडवलाचे वाटप सर्वोत्तम कुठे करायचे याचा विचार करत असेल तर," तो म्हणाला, "लिनास चांगले आणि खरोखर पुढे आहे."
मात्र, आव्हाने कायम आहेत. दुर्मिळ पृथ्वीच्या उत्पादनात आघाडीवर असलेल्या चीनने अलिकडच्या काही महिन्यांत उत्पादन वाढवले आहे, तर इलेक्ट्रिक वाहन निर्मात्यांकडील जागतिक मागणीत घट झाल्याने किमतीही खाली आल्या आहेत.
ते लिनासच्या तळाशी असलेल्या ओळीवर दबाव आणेल आणि पर्यायी स्त्रोत विकसित करण्यासाठी खर्च करण्याच्या अमेरिकेच्या संकल्पाची चाचणी करेल.
मलेशियातील प्लांट हे कमी पातळीच्या किरणोत्सर्गी ढिगाऱ्यांच्या विल्हेवाट लावण्याबाबत पर्यावरणीय गटांकडून वारंवार निषेधाचे ठिकाण आहे.
इंटरनॅशनल ॲटॉमिक एनर्जी एजन्सीचे समर्थन असलेले लिनास म्हणतात की, प्लांट आणि त्यातील कचऱ्याची विल्हेवाट पर्यावरणाच्या दृष्टीने योग्य आहे.
कंपनी 2 मार्च रोजी कालबाह्य होणाऱ्या ऑपरेटिंग परवान्याशी देखील जोडलेली आहे, जरी ती मोठ्या प्रमाणात वाढविली जाण्याची अपेक्षा आहे. परंतु मलेशियाकडून अधिक कठोर परवाना अटी लागू केल्या जाऊ शकतात या शक्यतेने अनेक संस्थात्मक गुंतवणूकदारांना परावृत्त केले आहे.
त्या चिंतेवर प्रकाश टाकत, मंगळवारी, लायनासचे समभाग 3.2 टक्क्यांनी घसरले जेव्हा कंपनीने प्लांटमध्ये उत्पादन वाढवण्याच्या अर्जाला मलेशियाकडून मान्यता मिळू शकली नाही.
“आम्ही नॉन-चिनी ग्राहकांना निवडीचे पुरवठादार बनून राहू,” Lacaze यांनी गेल्या महिन्यात कंपनीच्या वार्षिक सर्वसाधारण सभेत सांगितले.
क्वालालंपूरमधील लिझ ली, टोकियोमधील केविन बकलँड आणि बीजिंगमधील टॉम डेलीमध्ये अतिरिक्त अहवाल; फिलिप McClellan द्वारे संपादन
पोस्ट वेळ: जुलै-04-2022