चिनी दुर्मिळ पृथ्वी "धूळफेक करत"

बहुतेक लोकांना कदाचित दुर्मिळ पृथ्वीबद्दल फारशी माहिती नसेल आणि त्यांना माहित नसेल की दुर्मिळ पृथ्वी तेलाच्या तुलनेत एक धोरणात्मक संसाधन कशी बनली आहे.

सोप्या भाषेत सांगायचे तर, दुर्मिळ पृथ्वी ही विशिष्ट धातू घटकांचा समूह आहे, जी अत्यंत मौल्यवान आहेत, केवळ त्यांचे साठे दुर्मिळ, नूतनीकरणीय, वेगळे करणे, शुद्ध करणे आणि प्रक्रिया करणे कठीण असल्यानेच नाही तर शेती, उद्योग, लष्करी आणि इतर उद्योगांमध्ये त्यांचा मोठ्या प्रमाणावर वापर केला जातो, जे नवीन साहित्याच्या निर्मितीसाठी एक महत्त्वाचा आधार आहे आणि अत्याधुनिक राष्ट्रीय संरक्षण तंत्रज्ञानाच्या विकासाशी संबंधित एक प्रमुख संसाधन आहे.

दुर्मिळ पृथ्वी खाण (स्रोत: Xinhuanet)

उद्योगात, दुर्मिळ पृथ्वी हे "जीवनसत्व" आहे. ते फ्लोरोसेन्स, चुंबकत्व, लेसर, ऑप्टिकल फायबर कम्युनिकेशन, हायड्रोजन स्टोरेज एनर्जी, सुपरकंडक्टिव्हिटी इत्यादी पदार्थांच्या क्षेत्रात एक अपूरणीय भूमिका बजावते. अत्यंत उच्च तंत्रज्ञानाशिवाय दुर्मिळ पृथ्वीची जागा घेणे मुळात अशक्य आहे.

- लष्करीदृष्ट्या, दुर्मिळ पृथ्वी ही "गाभ्याची" आहे. सध्या, जवळजवळ सर्व उच्च-तंत्रज्ञानाच्या शस्त्रांमध्ये दुर्मिळ पृथ्वी अस्तित्वात आहे आणि दुर्मिळ पृथ्वीचे साहित्य बहुतेकदा उच्च-तंत्रज्ञानाच्या शस्त्रांच्या गाभ्यामध्ये असते. उदाहरणार्थ, अमेरिकेतील पॅट्रियट क्षेपणास्त्राने येणाऱ्या क्षेपणास्त्रांना अचूकपणे रोखण्यासाठी इलेक्ट्रॉन बीम फोकस करण्यासाठी त्याच्या मार्गदर्शन प्रणालीमध्ये सुमारे 3 किलोग्रॅम समारियम कोबाल्ट मॅग्नेट आणि निओडायमियम आयर्न बोरॉन मॅग्नेट वापरले. M1 टँकचे लेसर रेंजफाइंडर, F-22 फायटरचे इंजिन आणि हलके आणि घन फ्यूजलेज हे सर्व दुर्मिळ पृथ्वीवर अवलंबून आहेत. एका माजी अमेरिकन लष्करी अधिकाऱ्याने असेही म्हटले: "आखाती युद्धातील अविश्वसनीय लष्करी चमत्कार आणि शीतयुद्धानंतर स्थानिक युद्धांमध्ये अमेरिकेची असममित नियंत्रण क्षमता, एका विशिष्ट अर्थाने, दुर्मिळ पृथ्वीमुळेच हे सर्व घडले आहे."

एफ-२२ लढाऊ विमान (स्रोत: बायडू विश्वकोश)

—— दुर्मिळ पृथ्वी आयुष्यात "सर्वत्र" आहेत. आपला मोबाईल फोन स्क्रीन, एलईडी, संगणक, डिजिटल कॅमेरा ... कोणता दुर्मिळ पृथ्वीचा वापर करत नाही?

असे म्हटले जाते की आजच्या जगात प्रत्येक चार नवीन तंत्रज्ञान येतात, त्यापैकी एक दुर्मिळ पृथ्वीशी संबंधित असावी!

दुर्मिळ पृथ्वीशिवाय जग कसे असते?

२८ सप्टेंबर २००९ रोजी अमेरिकेच्या वॉल स्ट्रीट जर्नलने या प्रश्नाचे उत्तर दिले - दुर्मिळ पृथ्वीशिवाय आपल्याकडे टीव्ही स्क्रीन, संगणक हार्ड डिस्क, फायबर ऑप्टिक केबल्स, डिजिटल कॅमेरे आणि बहुतेक वैद्यकीय इमेजिंग उपकरणे नसती. दुर्मिळ पृथ्वी हा एक घटक आहे जो शक्तिशाली चुंबक बनवतो. फार कमी लोकांना माहिती आहे की अमेरिकन संरक्षण साठ्यातील सर्व क्षेपणास्त्र अभिमुखता प्रणालींमध्ये शक्तिशाली चुंबक हे सर्वात महत्वाचे घटक आहेत. दुर्मिळ पृथ्वीशिवाय, तुम्हाला अंतराळ प्रक्षेपण आणि उपग्रहांना निरोप द्यावा लागेल आणि जागतिक तेल शुद्धीकरण प्रणाली चालू राहणे थांबेल. दुर्मिळ पृथ्वी ही एक धोरणात्मक संसाधन आहे ज्याकडे लोक भविष्यात अधिक लक्ष देतील.

"मध्य पूर्वेत तेल आहे आणि चीनमध्ये दुर्मिळ पृथ्वी आहे" हे वाक्य चीनच्या दुर्मिळ पृथ्वी संसाधनांची स्थिती दर्शवते.

एका चित्राकडे पाहिल्यास, चीनमधील दुर्मिळ पृथ्वी खाणींचे साठे जगात "धूळफेक" करत आहेत. २०१५ मध्ये, चीनमधील दुर्मिळ पृथ्वीचे साठे ५५ दशलक्ष टन होते, जे जगातील एकूण साठ्याच्या ४२.३% होते, जे जगात पहिले आहे. चीन हा एकमेव देश आहे जो सर्व १७ प्रकारचे दुर्मिळ पृथ्वी धातू, विशेषतः जड दुर्मिळ पृथ्वी, उत्कृष्ट लष्करी वापरासह प्रदान करू शकतो आणि चीनचा वाटा मोठा आहे. चीनमधील बाययुन ओबो खाण ही जगातील सर्वात मोठी दुर्मिळ पृथ्वी खाण आहे, जी चीनमधील दुर्मिळ पृथ्वी संसाधनांच्या ९०% पेक्षा जास्त साठ्यासाठी जबाबदार आहे. या क्षेत्रातील चीनच्या मक्तेदारी क्षमतेच्या तुलनेत, मला भीती वाटते की पेट्रोलियम निर्यात करणाऱ्या देशांची संघटना (OPEC), जी जगातील ६९% तेल व्यापाराची मालकी ठेवते, ती देखील शोक करेल.

(NA म्हणजे उत्पन्न नाही, K म्हणजे उत्पन्न कमी आहे आणि दुर्लक्षित केले जाऊ शकते. स्रोत: अमेरिकन स्टॅटिस्टिकल नेटवर्क)

चीनमधील दुर्मिळ पृथ्वी खाणींचे साठे आणि उत्पादन इतके विसंगत आहे. वरील आकडेवारीवरून, जरी चीनमध्ये दुर्मिळ पृथ्वीचे साठे जास्त असले तरी ते "अनन्य" असण्यापासून दूर आहे. तथापि, २०१५ मध्ये, जागतिक दुर्मिळ पृथ्वी खनिज उत्पादन १२०,००० टन होते, ज्यामध्ये चीनने १०५,००० टन योगदान दिले होते, जे जगाच्या एकूण उत्पादनाच्या ८७.५% आहे.

अपुर्‍या शोधाच्या परिस्थितीत, जगातील विद्यमान दुर्मिळ पृथ्वी जवळजवळ 1,000 वर्षे उत्खनन करता येते, याचा अर्थ असा की जगात दुर्मिळ पृथ्वी इतक्या दुर्मिळ नाहीत. जागतिक दुर्मिळ पृथ्वीवरील चीनचा प्रभाव साठ्यापेक्षा उत्पादनावर अधिक केंद्रित आहे.