१. पदार्थांचे भौतिक आणि रासायनिक स्थिरांक.
राष्ट्रीय मानक क्रमांक | ४३००९ | ||
CAS क्रमांक | ७४४०-३९-३ | ||
चिनी नाव | बेरियम धातू | ||
इंग्रजी नाव | बेरियम | ||
उपनाव | बेरियम | ||
आण्विक सूत्र | Ba | देखावा आणि व्यक्तिचित्रण | चमकदार चांदीसारखा पांढरा धातू, नायट्रोजनमध्ये पिवळा, किंचित लवचिक |
आण्विक वजन | १३७.३३ | उकळत्या बिंदू | १६४०℃ |
द्रवणांक | ७२५℃ | विद्राव्यता | अजैविक आम्लांमध्ये अघुलनशील, सामान्य द्रावकांमध्ये अघुलनशील |
घनता | सापेक्ष घनता (पाणी=१) ३.५५ | स्थिरता | अस्थिर |
धोक्याचे चिन्हक | १० (ओलाव्याच्या संपर्कात येणाऱ्या ज्वलनशील वस्तू) | प्राथमिक वापर | बेरियम मीठाच्या निर्मितीमध्ये वापरले जाते, जे डिगॅसिंग एजंट, बॅलास्ट आणि डिगॅसिंग मिश्रधातू म्हणून देखील वापरले जाते. |
२. पर्यावरणावर होणारा परिणाम.
i. आरोग्य धोके
आक्रमणाचा मार्ग: इनहेलेशन, अंतर्ग्रहण.
आरोग्यासाठी धोके: बेरियम धातू जवळजवळ विषारी नाही. बेरियम क्लोराईड, बेरियम नायट्रेट इत्यादी विरघळणारे बेरियम क्षार (बेरियम कार्बोनेट जठरासंबंधी आम्लाला भेटून बेरियम क्लोराईड बनवते, जे पचनमार्गातून शोषले जाऊ शकते) सेवन केल्यानंतर गंभीरपणे विषबाधा होऊ शकते, ज्यामध्ये पचनमार्गाची जळजळ, प्रगतीशील स्नायू पक्षाघात, मायोकार्डियल सहभाग आणि रक्तातील पोटॅशियमची कमतरता अशी लक्षणे आढळतात. श्वसन स्नायू पक्षाघात आणि मायोकार्डियल नुकसान मृत्यूला कारणीभूत ठरू शकते. विरघळणारे बेरियम संयुग धूळ श्वासाने घेतल्याने तीव्र बेरियम विषबाधा होऊ शकते, कार्यक्षमता तोंडाच्या विषबाधासारखीच असते, परंतु पचनमार्गाची प्रतिक्रिया हलकी असते. बेरियम संयुगांच्या दीर्घकाळ संपर्कात राहिल्याने लाळ, अशक्तपणा, श्वास लागणे, तोंडाच्या श्लेष्मल त्वचेची सूज आणि क्षरण, नासिकाशोथ, टाकीकार्डिया, रक्तदाब वाढणे आणि केस गळणे होऊ शकते. बेरियम सल्फेट सारख्या अघुलनशील बेरियम संयुग धूळ दीर्घकाळ श्वास घेतल्याने बेरियम न्यूमोकोनिओसिस होऊ शकते.
ii. विषारी माहिती आणि पर्यावरणीय वर्तन
धोकादायक वैशिष्ट्ये: कमी रासायनिक अभिक्रिया, वितळलेल्या अवस्थेत गरम केल्यावर हवेत आपोआप जळू शकते, परंतु खोलीच्या तापमानाला धूळ जळू शकते. उष्णता, ज्वाला किंवा रासायनिक अभिक्रियेच्या संपर्कात आल्यास ते ज्वलन आणि स्फोट घडवून आणू शकते. पाणी किंवा आम्लाच्या संपर्कात आल्यास, ते हिंसक प्रतिक्रिया देते आणि ज्वलनासाठी हायड्रोजन वायू सोडते. फ्लोरिन, क्लोरीन इत्यादींच्या संपर्कात आल्यास, एक हिंसक रासायनिक अभिक्रिया घडेल. आम्लाशी किंवा पातळ आम्लाशी संपर्क साधल्यास, ते ज्वलन आणि स्फोट घडवून आणेल.
ज्वलन (विघटन) उत्पादन: बेरियम ऑक्साईड.
३. साइटवरील आपत्कालीन देखरेख पद्धती.
४. प्रयोगशाळेतील देखरेख पद्धती.
पोटेंशियोमेट्रिक टायट्रेशन (GB/T14671-93, पाण्याची गुणवत्ता)
अणु शोषण पद्धत (GB/T15506-95, पाण्याची गुणवत्ता)
घनकचऱ्याच्या प्रायोगिक विश्लेषण आणि मूल्यांकनासाठी अणु शोषण पद्धत पुस्तिका, चायना एन्व्हायर्नमेंटल मॉनिटरिंग जनरल स्टेशन आणि इतरांनी अनुवादित.
५. पर्यावरणीय मानके.
माजी सोव्हिएत युनियन | कार्यशाळेच्या हवेत घातक पदार्थांचे जास्तीत जास्त अनुज्ञेय सांद्रता | ०.५ मिग्रॅ/मी3 |
चीन (GB/T114848-93) | भूजल गुणवत्तेचे मानक (मिग्रॅ/लिटर) | वर्ग I ०.०१; वर्ग II ०.१; वर्ग III १.०; वर्ग IV ४.०; वर्ग V ४.० वरील |
चीन (कायदा बनवला जाईल) | पिण्याच्या पाण्याच्या स्रोतांमध्ये घातक पदार्थांचे जास्तीत जास्त अनुज्ञेय सांद्रता | ०.७ मिग्रॅ/लिटर |
६. आपत्कालीन उपचार आणि विल्हेवाट पद्धती.
i. गळतीसाठी आपत्कालीन प्रतिसाद
गळती होणारी दूषित जागा वेगळी करा आणि प्रवेश प्रतिबंधित करा. आगीचा स्रोत तोडून टाका. आपत्कालीन कर्मचाऱ्यांना स्वयं-शोषक फिल्टरिंग धूळ मास्क आणि अग्निरोधक कपडे घालण्याचा सल्ला दिला जातो. गळतीच्या थेट संपर्कात येऊ नका. लहान गळती: धूळ वाढवणे टाळा आणि स्वच्छ फावड्यासह कोरड्या, स्वच्छ, झाकलेल्या कंटेनरमध्ये गोळा करा. पुनर्वापरासाठी हस्तांतरित करा. मोठे गळती: पसरणे कमी करण्यासाठी प्लास्टिक शीटिंग किंवा कॅनव्हासने झाकून टाका. हस्तांतरित करण्यासाठी आणि पुनर्वापर करण्यासाठी नॉन-स्पार्किंग साधने वापरा.
ii. संरक्षणात्मक उपाय
श्वसन संरक्षण: सामान्यतः कोणतेही विशेष संरक्षण आवश्यक नसते, परंतु विशेष परिस्थितीत सेल्फ-प्राइमिंग फिल्टरिंग डस्ट मास्क घालण्याची शिफारस केली जाते.
डोळ्यांचे संरक्षण: रासायनिक सुरक्षा चष्मा घाला.
शारीरिक संरक्षण: रासायनिक संरक्षणात्मक कपडे घाला.
हाताचे संरक्षण: रबरचे हातमोजे घाला.
इतर: कामाच्या ठिकाणी धूम्रपान करण्यास सक्त मनाई आहे. वैयक्तिक स्वच्छतेकडे लक्ष द्या.
iii. प्रथमोपचार उपाय
त्वचेशी संपर्क: दूषित कपडे काढा आणि साबण आणि पाण्याने त्वचा पूर्णपणे धुवा.
डोळ्यांचा संपर्क: पापण्या वर उचला आणि वाहत्या पाण्याने किंवा सलाईनने धुवा. वैद्यकीय मदत घ्या.
इनहेलेशन: घटनास्थळावरून ताजी हवेत लवकर काढा. श्वसनमार्ग उघडा ठेवा. श्वास घेण्यास त्रास होत असेल तर ऑक्सिजन द्या. श्वास थांबला तर ताबडतोब कृत्रिम श्वसन द्या. वैद्यकीय मदत घ्या.
सेवन: भरपूर कोमट पाणी प्या, उलट्या करा, २%-५% सोडियम सल्फेट द्रावणाने पोट धुवा आणि अतिसार करा. वैद्यकीय मदत घ्या.
अग्निशामक पद्धती: पाणी, फोम, कार्बन डायऑक्साइड, हॅलोजनेटेड हायड्रोकार्बन्स (जसे की १२११ अग्निशामक एजंट) आणि इतर अग्निशामक. आग विझविण्यासाठी कोरडी ग्रेफाइट पावडर किंवा इतर कोरडी पावडर (जसे की कोरडी वाळू) वापरणे आवश्यक आहे.
पोस्ट वेळ: जून-१३-२०२४