दुर्मिळ पृथ्वी घटक प्रासोडायमियमचा वापर (प्र.)

दुर्मिळ पृथ्वी घटक प्रासोडायमियमचा वापर (प्र.).

प्रेसियोडायमियम (Pr) सुमारे १६० वर्षांपूर्वी, स्वीडिश मोसँडरने लॅन्थॅनमपासून एक नवीन मूलद्रव्य शोधले, परंतु ते एकच मूलद्रव्य नाही. मोसँडरने या मूलद्रव्याचे स्वरूप लॅन्थॅनमसारखे असल्याचे आढळले आणि त्याला "Pr-Nd" असे नाव दिले. ग्रीक भाषेत "प्रेसियोडायमियम आणि निओडायमियम" म्हणजे "जुळे". सुमारे ४० वर्षांनंतर, म्हणजे १८८५ मध्ये, जेव्हा स्टीम लॅम्प मेंटलचा शोध लागला तेव्हा ऑस्ट्रियन वेल्सबाखने "प्रेसियोडायमियम आणि निओडायमियम" मधून दोन मूलद्रव्ये यशस्वीरित्या वेगळे केली, एकाचे नाव "निओडायमियम" आणि दुसरे नाव "प्रेसियोडायमियम" असे ठेवले. या प्रकारचे "जुळे" वेगळे केले जाते आणि प्रासेयोडायमियम घटकाचे स्वतःचे विशाल जग असते जेणेकरून त्याची प्रतिभा प्रदर्शित होईल. प्रासेयोडायमियम हा एक दुर्मिळ पृथ्वी घटक आहे ज्यामध्ये मोठ्या प्रमाणात प्रमाण असते, जे काच, सिरेमिक आणि चुंबकीय पदार्थांमध्ये वापरले जाते.

प्रेसियोडायमियम धातू १

प्रेसियोडायमियम (प्र)

प्रेसियोडायमियम (प्रा) २

प्रेसियोडायमियम पिवळा (ग्लेजसाठी) अणु लाल (ग्लेजसाठी).

प्रासोडायमियम निओडायमियम मिश्र धातु ३

पीआर-एनडी मिश्रधातू

प्रेसियोडायमियम ऑक्साईड ४

प्रेसियोडायमियम ऑक्साईड

निओडायमियम प्रासियोडायमियम फ्लोराइड ५

प्रेसियोडायमियम निओडायमियम फ्लोराईड

प्रेसियोडायमियमचा विस्तृत वापर:

(१) प्रेसियोडायमियमचा वापर बांधकाम सिरेमिक आणि दैनंदिन वापरातील सिरेमिकमध्ये मोठ्या प्रमाणात केला जातो. रंगीत ग्लेझ बनवण्यासाठी ते सिरेमिक ग्लेझमध्ये मिसळता येते आणि फक्त अंडरग्लेझ रंगद्रव्य म्हणून देखील वापरले जाऊ शकते. बनवलेले रंगद्रव्य शुद्ध आणि सुंदर रंगासह हलके पिवळे असते.

(२) कायमस्वरूपी चुंबक तयार करण्यासाठी वापरले जाते. कायमस्वरूपी चुंबक पदार्थ तयार करण्यासाठी शुद्ध निओडीमियम धातूऐवजी स्वस्त प्रासियोडीमियम आणि निओडीमियम धातू निवडल्याने त्याचा ऑक्सिजन प्रतिरोध आणि यांत्रिक गुणधर्म सुधारू शकतात आणि त्यावर प्रक्रिया करून विविध आकारांचे चुंबक बनवता येतात. विविध इलेक्ट्रॉनिक उपकरणे आणि मोटर्समध्ये मोठ्या प्रमाणात वापरले जाते.

(३) पेट्रोलियम उत्प्रेरक क्रॅकिंगसाठी. पेट्रोलियम क्रॅकिंग उत्प्रेरक तयार करण्यासाठी Y जिओलाइट आण्विक चाळणीत समृद्ध प्रासियोडायमियम आणि निओडायमियम जोडल्याने उत्प्रेरकाची क्रियाकलाप, निवडकता आणि स्थिरता सुधारू शकते. चीनने १९७० च्या दशकात औद्योगिक वापर सुरू केला आणि त्याचा वापर वाढत आहे.

(४) प्रेसियोडायमियमचा वापर अपघर्षक पॉलिशिंगसाठी देखील केला जाऊ शकतो. याव्यतिरिक्त, प्रेसियोडायमियमचा वापर ऑप्टिकल फायबरच्या क्षेत्रात मोठ्या प्रमाणात केला जातो.


पोस्ट वेळ: जुलै-०४-२०२२